Οι επισκέπτες, που θα τύχουν να ταξιδέψουν στο Gubbio, τη μικρή επαρχιακή πόλη της Umbria, στα μέσα του Μάη, ενθουσιάζονται όχι μόνο γιατί παρευρίσκονται σε μια από τις ωραιότερες ιταλικές γιορτές αλλά κυρίως γιατί μοιράζονται τη συναισθηματική φόρτιση των κατοίκων, την ένταση και τη συγκίνηση μιας "ιεροτελεστίας" που ευλαβικά επαναλαμβάνεται εδώ και αιώνες τώρα.
Η Festa dei Ceri ή Corsa dei Ceri είναι αφιερωμένη στον πολιούχο του Gubbio, τον αγαπημένο της επίσκοπο Άγιο Ουμπάλντο / Sant'Ubaldo (12ος αιώνας), που όπως αναφέρεται, διέσωσε την πόλη από κινδύνους κι έκανε πολλά ακόμα θαύματα, τα οποία, σύμφωνα με τους πιστούς του, εξακολουθούν να γίνονται μέχρι σήμερα.
Άκου τα τύμπανα, αρχίζει η γιορτή!
Στις 15 Μαΐου, παραμονή της εορτής του Αγίου, από νωρίς το πρωί, τα τύμπανα χτυπούν δυνατά για να ξυπνήσουν τους πρωταγωνιστές της γιορτής, αρχικά τους Capitani, οι οποίοι οργανώνουν κι ελέγχουν όλη αυτή την εκδήλωση και κατόπιν τους Ceraioli (οι "δρομείς" που θα αναλάβουν τη μεταφορά των Ceri, δηλαδή των κεριών").
Ακολουθούν, μετά την "αφύπνιση", η απόδοση τιμής και σεβασμού στους παλιούς "Τσεραϊόλι" στο νεκροταφείο, η θεία λειτουργία στην εκκλησία του San Francesco della Pace, η παρέλαση των Ceraioli και των τριών Ceri στα στενά σοκάκια της μεσαιωνικής αυτής πόλης, το σπάσιμο της κανάτας, το στήσιμό τους στην Piazza Grande (Alzata /Ανύψωση των Ceri /"Κεριά"), η ακολουθία του ιερού σκηνώματος του Αγίου Ουμπάλντο και το απόγευμα στις 6, ο αγώνας με τα Ceri.
Ο Άγιος Ουμπάλντο, και οι Άγιοι "αντίπαλοι"!
Στον αγώνα παίρνουν μέρος τρία "Κεριά". Το πρώτο "Κερί" εκπροσωπεί τον Άγιο Ουμπάλντο, προστάτη του Gubbio και των χτιστών. Το δεύτερο, τον Άγιο Γεώργιο, προστάτη των εμπόρων και το τρίτο, τον Άγιο Αντώνιο, υπερασπιστή των χωρικών.
Οι Ceraioli χωρίζονται σε τρεις ομάδες, μιας και τα Ceri είναι τρία. Οι ομάδες διακρίνονται μεταξύ τους ως προς τα χρώματα των ρούχων τους, κίτρινο (για τον Άγιο Ουμπάλντο), μπλε (για τον Άγιο Γεώργιο) και μαύρο (για τον Άγιο Αντώνιο). Πάνω από κάθε "Κερί" υπάρχει και το αντίστοιχο αγαλματάκι του κάθε Αγίου.
Το σπάσιμο της κανάτας
Κατά την παρέλαση, ο επικεφαλής της κάθε ομάδας (Capodieci), ενώ στέκεται "κρεμασμένος" πάνω στη βάση που στηρίζεται το "Κερί", κρατάει στα χέρια του μια κεραμική κανάτα με νερό. Με αυτό το νερό ραντίζει το "Ιερό Κερί", και μετά πετάει την κανάτα και την αφήνει, στη συνέχεια, να πέσει και να θρυμματιστεί! Ο κόσμος, που παρακολουθεί με αγωνία, σπεύδει να μαζέψει τα κομμάτια της, γιατί - κατά το έθιμο- φέρνουν καλοτυχία.
Νωρίς το απόγευμα, στις 6, διαδραματίζεται ο ξέφρενος αγώνας των "Κεριών", που ξεκινάει από κεντρικό σημείο της μικρής αυτής φιλόξενης πόλης και καταλήγει στο λόφο Ingino όπου βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Ουμπάλντο.
Τι είναι όμως τα Ceri;
Αν και συμβολίζουν κεριά, στην ουσία πρόκειται για τρία τεράστια ξύλινα κατασκευάσματα που μοιάζουν με «κλεψύδρα». Το καθένα, είναι χωρισμένο σε δύο οχτάγωνα μέρη, κι έχει ύψος 7 μέτρα περίπου. Έχουν "στηρίγματα", μπάρες (barella) για να μπορούν να μεταφέρονται στην πλάτη των Ceraioli, οι οποίοι θα πρέπει να έχουν "προπονηθεί" αρκετά πριν, για να μπορούν να τα σηκώσουν - γιατί είναι πολύ βαριά - και να τρέξουν γρήγορα στην ανηφόρα προς το βουνό! Φυσικά, κατά τον αγώνα, υπάρχουν κι οι αλλαγές (muto) μεταξύ των Ceraioli!
Οι Ceraioli, μια παράδοση από πατέρα σε γιο
Η πίστη κι η αφοσίωση στην ομάδα, που εκπροσωπεί κάθε Άγιο, μεταφέρεται από πατέρα σε γιο. Οι Ceraioli είναι οι ήρωες αυτής της γιορτής, γιατί ο αγώνας χρειάζεται ψυχή και δύναμη! Τα ατυχήματα, δυστυχώς, αναμενόμενα, καθώς τρέχουν με τόση φούρια στα στενά μεσαιωνικά δρομάκια του Gubbio, κινδυνεύοντας, για παράδειγμα, να χτυπήσει ένα "Κερί" σε κάποιο τοίχο. Αγωνία μέχρι το τέλος για τους λαχανιασμένους Ceraioli που θα πρέπει να στηρίζουν και να προστατεύουν τα "Κεριά" μήπως και τους ξεφύγουν από τα χέρια και πέσουν.
Ο "ιερός αγώνας" ενώνει το λαό…
Κατά τον ξέφρενο αυτό αγώνα, των περίπου 4 χιλιομέτρων, υπάρχει ευγενής άμιλλα, εάν, δηλαδή, κάποια ομάδα δυσκολεύεται στον αγώνα, οι άλλες σταματούν και την περιμένουν μέχρι να στηρίξει καλά και δυνατά το «Κερί» της. Πλησιάζοντας προς την κορυφή του βουνού, ο κόσμος φωνάζει "Via ch'eccoli!" δηλαδή "Να τα, φτάνουν τα Κεριά!". Ο αγώνας πλησιάζει στο τέλος του!
Ναι, ο Άγιος Ουμπάλντο είναι ο νικητής!
Μπορεί ο αγώνας να προκαλεί τρελά καρδιοχτύπια και να κόβει την ανάσα και τα γόνατα των παρευρισκόμενων, στη πανέμορφη αυτή γιορτή… αλλά ο νικητής είναι πάντα… ο ίδιος, ο Άγιος Ουμπάλντο! Είναι Εκείνος που θα πρέπει να προπορεύεται στον αγώνα, και να εισέρχεται πρώτος στο Ναό του. Ο αγώνας έφτασε στο τέλος του!
Ιστορική μνήμη και παλιό φωτογραφικό υλικό
Η Festa dei Ceri είναι μία από τις πιο παλιές λαϊκές γιορτές στην Ιταλία. Όταν ο Άγιος Ουμπάλντο πέθανε (το 1160), όλοι οι κάτοικοι τον θρηνήσανε με μια μεγάλη ακολουθία, κρατώντας αναμμένα κεριά και διασχίζοντας τους δρόμους της πόλης, φτάνοντας μέχρι το λόφο του Ingino, όπου ανεγέρθηκε ναός προς τιμή του κι από το 1194 εκεί «ξεκουράζεται» το άγιο λείψανό του.
Το 1338 ξεκίνησε το έθιμο των τριών ξύλινων κεριών (Cereos magnos) που στο πέρασμα των αιώνων πήραν τη μορφή που έχουν σήμερα. Αν και υπάρχουν καταγεγραμμένα τα ονόματα των Capitani από το 1891, οι παλιότερες φωτογραφίες που συναντάμε από τις πρώτες εκδηλώσεις για τον εορτασμό του Αγίου Ουμπάλντο ανέρχονται στο 1940 και είναι πολύ ενδιαφέρουσες! Δείτε τις στο: http://www.ceri.it/
